Home
Over Marijke Verschoor
Englisch text
schilderijen/paintings
poppen films
Schilderles kinderen den Haag
Schilderles volwass. den Haag
schilderen in de Hortus Leiden
Workshops schilderatelier
Huis te huur in Frankrijk
Cursussen Frankrijk
Het zaterdagrestaurant
Contact
Perspectief en compositie
Het kiezen voor perspectief is voor mij niet vanzelfsprekend.
In een les aan wat grotere kinderen zegt dan zo n jongen mevrouw,
zal ik het even uitleggen? Maar inmiddels lukt het wel.
Er staan heel veel filmpjes op internet om het duidelijk te maken.
Dus ik zet hier alleen wat afbeeldingen bij om aan te geven wat het aan de
schilderkunst heeft bijgedragen.
In de Renaissance,ong1300 tot 1600, de tijd waarin men de technieken om
diepte te tekenen ontwikkelde,eerst de bouwmeesters,toen de schilders die
van alles moesten kunnen als huomo universalis,dus ook wiskunde,
en zo het lineaire perspectief.
Het was natuurlijk spectaculair om zo net echt dat schilderij binnen te kunnen
wandelen.In de gereedschapskist van de schilder hoort t wel te zitten,
al wil je maar even een huisje in je landschap zetten.En je bewust te zijn
van de mogelijkheden van vogel,kikker of ooghoogte perspectief is ook goed.
De schilderijen werden steeds ingewikkelder ,groter en voller.
En om daar nog greep op te hebben, deelde men het vlak in stukken,maakte rasters
trok rechte en gebogen lijnen,om richting te geven aan al die mensen,engelen
gebouwen en wolken.
Men keek naar de punten in het schilderij die het eerst in het oog springen
op de kruispunten van bijvoorbeeld een in zessen verdeeld vlak.
Dat noemt men ook wel de regel van derden,ook in de fotografiecursus te vinden.
Van dat alles hier voorbeelden.
een verdwijnpunt
twee verdwijnpunten
En echt renaissancistisch om de ideale verhoudingen vast te stellen, zoals ze ook
in de natuur voorkomen als de reeks van fibonacci bij zonnebloemen en nautilusschelpen
ongeveer 3 staat tot 8,en dan steeds herhaalbaar ,wil je alles weten ,het staat wederom
op het web.( dat gaat lekker ,zo een lesje maken!)
En dan nu eens kijken hoe men die schilderijen nog meer indeelde.
De gulden snede
Piero della Francesca met zijn perfecte tegelvloertje en gulden snede
Massacio verbaasde iedereen door
een nis boven de christusfiguur te
maken, een vroeg voorbeeld van wat
iedereen later ging doen
En vergeet de circel niet
In de lange geschiedenis van de westerse schilderkunst is het een van de boeiendste
verschijnselen: het platte beeld van voor de renaissance,dan daar de diepte in en
daarna na vele jaren voorgeschreven gebruik van dat perspectief ,het loslaten daarvan
Het schilderij mag weer plat worden.
Het kubisme laat duidelijk zien dat het niet meer hoeft dat net echte,hieronder Picasso, Braque en Guan Gris
Dit is Wassili Kandinsky, en ik heb neiging om hier ook even een paar van die lijnen in te zetten....
zo zie je,wat je ook maakt, er moet altijd een ordening zijn. Zelfs bij Jackson Pollock.
En Paul Klee speelt ermee, en degene die dit huisje beschilderde ook en nog veel meer schilders deden dat.
en zulke mooie italiaanse termen...
de “ogen’ van een rechthoek
Dit ging allemaal over vormgeving met behulp van lijnen
De volgende keer gaat het over kleurperspectief of atmosferisch perspectief
En je vraagt je af waar blijft nou de opdracht? Als je wil,teken je je kamer of een huis,
volgens de regelsvan het perspectief en kijkt eens of dat lukt.
En het kan ook “mislukken” en dan per ongeluk toch een mooie tekening worden.
Het is altijd jou afweging, jou gevoel voor evenwicht in de compositie,
dat maakt of de tekening of het schilderij de moeite waard is of niet.
En Helena Viera da Silva,die haar leven lang lineaire structuren gebruikte in haar schilderijen
de bibliotheek
Ik wil eindigen met Pieter Jansz Saenredam 1597-1665,de nederlandse schilder
die het perspectief volkomen beheerste,maar die mij meer ontroert dan Raphael
of vele andere Italiaanse grootheden met al het vertoon van hun kunnen (behalve Piero della Francesco dan)
Hij heeft in die protestantse kerken gestaan,waar alle katholieke versiering was weg gebeeldenstormd.
En hij wachtte tot het licht net zo was dat het hem mooi leek, hij stapte even opzij om een zuil
beter in het vlak te krijgen, het schilderij spannender te maken of de hoge ruimte te laten spreken.
Als je zo schildert is er eigenlijk geen verschil meer tussen figuratief of abstract.
En dat is er in wezen nooit.
Natuurlijk vertelt een figuratief schilderij ons van allerlei extra s,maar als het geen goede
vlakverdeling heeft is het niks.
