Les 4      6- 4 -2020 Ook voor kinderen! Deze les gaat over zwart wit, tekenen en collage, en Max Ernst. Even een overpeinzing. Het lijkt niet van levensbelang, een tekening maken of schilderen Ik wist dat ik schilder wilde worden zodra ik begreep wat dat was. En al heb ik vele mislukte schilderijen gemaakt,soms lukte het wel. Dat er maar een heel klein belang mee is gediend, dat er maar weinig mensen het zien (laat staan kopen), is geen probleem. Het is het bestaan van kunst in het algemeen waar je een onderdeel van bent, zo is je bestemming nu eenmaal en nu voel ik dat heel sterk. Dus als ik nu niet schilder, wanneer dan wel? Ook voor mensen die het af en toe doen,is het een kans om even een nieuwe harmonie te maken, een moment uit het leven op te laten lichten. Dominee Gremdaat is er niks bij, zo nu de les! o nee nog even dit mooie chinese verhaal: Een Chinese keizer veroordeelde een schilder ter dood De reden was,zei hij dat die schilder de werkelijkheid zo mooi afbeeldde ,dat de werkelijkheid daarbij verbleekte. Toen schilderde deschilder met zo n toewijding een landschap dat de inkt tot leven kwam en hij in een klein bootje kon stappen om zo aan zijn noodlot te ontkomen. Hij zeilde weg op het water van inkt en in de verte zie je zijn achtervolgers verdrinken. Materiaal: houtskool.siberisch krijt of conte allebei vet,en zwarter dan houtskool)zacht zwart potlood. Zwarte verf,roller, kranten ,wit papier. Maak eerst je materiaal d.w.z. papier om een collage mee te maken. Eerst rubbings,of frottages(frans),in het nederlands wrijfsels of zoiets. Neem dun wit papier,leg het op een ruw oppervlak met een leuke struktuur.bijv een rieten stoel,de verwarming, een ruwhouten plank, de onderkant van je schoen kijk om je heen ,er is genoeg, wrijf dan over het papier zodat de structuur van eronder te zien is. neem liefst zacht potlood of conte,houtskool is te zacht. (ook heel mooi,letters op grafstenen,nou ja laten we het vrolijk houden) Neem kranten (gedeeltes zonder kleur)en rol daar zwarte verf over, en knip stukken mooi grijs en zwart uit. Wat ik gedaan heb is met houtskool een zelfportret maken, Daaroverheen geplakt met papier,eerst door vormpjes te kinppen, maar het is leuker om te kijken of je bijv een oog kunt vinden in een vlek op je zwart gerolde krant. (Als je een prachtig zelfportret hebt getekend bewaar je dat natuurlijk, maar dat was bij mij niet het geval!).  
(kun je groot maken,klik erop)
Het kan natuurlijk van alles zijn wat je maakt,kijk naar je voorraad papier en maak er wat van,of ga juist rubben wat je nodig hebt. Max Ernst (1891-1976)heeft het heel mooi gedaan vind ik. Een Duitse schilder die naar Frankrijk ging en daar schilderde, en beelden maakte en veel technieken uitprobeerde. Technieken als collage, frottage, grattage, raclage, assemblage, dripping en décalcomanie zijn tot het standaardrepertoire van vele twintigste-eeuwse kunstenaars gaan behoren,dat staat er dan, het laatste betekent overbrengen van afbeeldingen op aardewerk enzo. Nou bedankt Max! Dit zijn frottages dus.